AMD (ang age macular degeneration) zwyrodnienie plamki związane z wiekiem jest przewlekłą i postępującą chorobą centralnej części siatkówki. Dotyczy osób starszych. Najważniejszym czynnikiem ryzyka jest wiek, predyspozycje genetyczne, palenie tytoniu, niski poziom antyoksydantów oraz współistnienie chorób sercowo-naczyniowych. Wyróżniamy dwie postacie AMD.
- Postać sucha
- Postać wysiękowa.
Najwcześniejszą zmianą histologiczną w AMD jest gromadzenie się lipidów w obrębie Błony Brucha. Depozyty te powstają w skutek zaburzeń metabolicznych w nabłonku barwnikowym siatkówki i blokują transport substancji odżywczych. Zaburzenia te w fazie początkowej, o charakterze mikro prowadzą do powstania bariery hydrofobowej. W efekcie tego dochodzi do degeneracji elastyny i kolagenu oraz pogrubienia warstw siatkówki z następczą kalcyfikacją. Kolejnym etapem procesu jest dalsza organizacja druzów, które z czasem stają się bardziej widoczne i w większym stopniu upośledzają procesy fizjologiczne zachodzące w obrębie siatkówki.
Procesy zlewania się druzów, ich powiększania oraz pojawienie się pigmentacji stanowią niekorzystny czynnik świadczący o progresji schorzenia. Jak potwierdzają badania wraz z wiekiem pacjentów obserwujemy tendencję do zlewania się druzów i zwiększania ich liczby. Z reguły druzy nie upośledzają procesu widzenia, chociaż mogą być przyczyną metamorfopsji, obniżonej czułości siatkówki i jej wrażliwości na kontrast.
Innym wyznacznikiem progresji AMD jest hiper i hipopigmentacja w obrębie nabłonka barwnikowego siatkówki. I tak na podstawie obserwacji zmian barwnikowych możemy oszacować ryzyko zaawansowanej postaci AMD.
Utrata ostrości widzenia w postaci suchej AMD związana jest z rozwojem zaniku geograficznego w plamce. Tak długo dopóki wyżej wymienione zmiany nie dotyczą dołka pacjent może nie zauważyć pogorszenia widzenia. Zanik geograficzny ma tendencję do pojawiania się w obu oczach. Ponadto istnienie zaniku geograficznego nie wyklucza pojawienia się cech neowaskularyzacji (CNV), co świadczy o progresji schorzenia i niepewnym rokowaniu. Wówczas mamy do czynienia z wysiękową postacią AMD. Klinicznie neowaskularyzacja manifestuje się obecnością płynu pod siatkówką zmysłową. Obecność neowaskularyzacji (CNV) w przebiegu AMD wiąże się z niekorzystnym rokowaniem co do ostrości widzenia, zwłaszcza gdy nie zostanie podjęte leczenie w postaci injekcji doszklistkowych (terapia anty-VEGF). Ostatnim stadium AMD jest proces bliznowacenia w obrębie siatkówki centralnej, co wiąże się ze znaczną utratą widzenia. Wówczas mamy do czynienia z tak zwaną blizną tarczowatą. Na tym etapie schorzenia dochodzi do nieodwracalnych zaburzeń widzenia.
Zastosowanie nowoczesnej terapii nanosekundowym laserem 2RT powoduje regenerację nabłonka barwnikowego siatkówki, zmniejszenie ilości druz włącznie z całkowitym ustąpieniem zmian. Powoduje istotne spowolnienie postępu choroby. Laser 2RT wykonywany jest od 2016 roku przez dr n. med. Agnieszkę Waliszek-Iwanicką w certyfikowanym
ośrodku leczenia laserem nanosekundowym 2RT w łódzkim ośrodku SALVE MEDICA.